درون هر یک از ما، چشمه‌ای از نوآوری و نگاه تازه نهفته است. تقویت خلاقیت روزمره به معنای کشف و جاری ساختن این چشمه زاینده در تمامی ابعاد زندگی است، و در این مسیر، الهام از اساتید هنر می‌تواند بسیار راهگشا باشد.
به گزارش اخبار ویژه به نقل از پرداد خبر، در اعماق وجود هر انسانی، چشمه‌ای از خلاقیت و نوآوری در حال جوشش است؛ نیرویی بالقوه که می‌تواند به زندگی ما رنگ، معنا، پویایی و طراوتی بی‌بدیل ببخشد. تقویت خلاقیت روزمره نه به معنای تلاش برای تبدیل شدن به یک هنرمند یا نابغه جهانی، بلکه به معنای کشف، آزادسازی و هدایت این جریان زاینده در تمامی فعالیت‌ها، تصمیم‌گیری‌ها و تعاملات روزمره ماست. از حل یک مسئله کوچک در محیط خانه یا کار گرفته تا ارائه یک ایده جدید، نگاهی متفاوت به چالش‌های پیش رو، یا حتی یافتن راهی نو برای ابراز احساسات و برقراری ارتباط با دیگران، همگی می‌توانند تجلی‌گاه این خلاقیت درونی باشند. هنرمندان بزرگ تاریخ، آنانی که توانسته‌اند این چشمه جوشان را به اقیانوسی از آثار شگفت‌انگیز و ماندگار تبدیل کنند، نه تنها با شاهکارهایشان، بلکه با شیوه زیستن، نگرش به جهان، پشتکار در برابر سختی‌ها، و جسارتشان در شکستن قالب‌های فکری و هنری، می‌توانند بهترین راهنمایان ما در مسیر پرماجرای تقویت خلاقیت روزمره باشند. این مقاله، با هدف ارائه یک نقشه راه عملی، الهام‌بخش و متفاوت، به شما کمک می‌کند تا با شناخت موانع و به‌کارگیری راهکارهای کاربردی، چشمه‌های خلاقیت درون خود را کشف، پاکسازی و جاری سازید و از برکات بی‌شمار آن در جهت داشتن زندگی‌ای پربارتر، شادتر، معنادارتر و رضایت‌بخش‌تر بهره‌مند شوید.
خلاقیت روزمره: فراتر از یک استعداد خاص، یک ضرورت انکارناپذیر برای زیستن در دنیای معاصر
پیش از آنکه به بررسی راهکارهای عملی برای تقویت خلاقیت روزمره و الهام گرفتن از زندگی هنرمندان بزرگ بپردازیم، لازم است درک خود را از مفهوم “خلاقیت روزمره” و اهمیت و ضرورت انکارناپذیر آن در دنیای پیچیده، پرشتاب و سرشار از چالش امروز، تعمیق و گسترش بخشیم.
بازتعریف خلاقیت برای زندگی عادی و انسان معمولی: خلاقیت روزمره، که گاهی از آن با عنوان خلاقیت “دم‌دستی”، “کوچک مقیاس” یا خلاقیت با “c کوچک” نیز یاد می‌شود (در مقابل خلاقیت‌های بزرگ، تاریخ‌ساز و دوران‌ساز که با “C بزرگ” مشخص می‌شوند)، به توانایی ذاتی و قابل پرورش ما در ارائه ایده‌های نو، بدیع و کاربردی، یافتن راه‌حل‌های غیرمتعارف، هوشمندانه و مؤثر برای چالش‌ها و مسائل روزمره، و همچنین ایجاد تغییرات مثبت، سازنده و معنادار در محیط اطرافمان، حتی در مقیاس کوچک و شخصی، اشاره دارد. این نوع خلاقیت ارزشمند و حیاتی در پختن یک غذای جدید با استفاده از مواد اولیه موجود و با چاشنی ابتکار، در چیدمان متفاوت، هنرمندانه و کاربردی وسایل خانه، در نوشتن یک نامه یا ایمیل تأثیرگذار، صمیمانه و متقاعدکننده، در یافتن راهی جدید، جذاب و مؤثر برای آموزش یک مفهوم به یک کودک، یا حتی در برنامه‌ریزی یک سفر تفریحی متفاوت، کم‌هزینه و به‌یادماندنی نیز می‌تواند متجلی و شکوفا شود. بنابراین، تقویت خلاقیت روزمره برای همه افراد، صرف نظر از سن، جنسیت، شغل، حرفه، تحصیلات و جایگاه اجتماعی، نه تنها امکان‌پذیر، بلکه یک ضرورت انکارناپذیر و یک مهارت زندگی‌ساز است.
موانع و سدهای پیش روی چشمه‌های خلاقیت: شناخت دشمنان درونی و بیرونی نوآوری
پیش از آنکه بتوانیم به تقویت خلاقیت روزمره خود بپردازیم، باید موانع و سدهایی را که مانع از جوشش و جاری شدن این چشمه زاینده می‌شوند، به خوبی بشناسیم و برای رفع آن‌ها تلاش کنیم:
ترس از شکست، اشتباه کردن، مورد نقد یا تمسخر قرار گرفتن: این یکی از بزرگترین، شایع‌ترین و در عین حال مخرب‌ترین دشمنان خلاقیت و نوآوری است. برای غلبه بر این ترس فلج‌کننده، باید این حقیقت را بپذیریم که اشتباه کردن، شکست خوردن و مورد نقد قرار گرفتن، بخش‌های طبیعی، جدایی‌ناپذیر و حتی ضروری از فرآیند یادگیری، رشد، خلاقیت و دستیابی به نوآوری هستند. به جای ترس از قضاوت دیگران یا سرزنش خود، بر روی فرآیند جذاب و پویای خلق کردن، آزمودن و یادگیری تمرکز کنید و هر شکست را به مثابه پله‌ای برای صعود و فرصتی برای کسب تجربه و بهبود در نظر بگیرید.
کمبود اعتماد به نفس و باور نداشتن به توانایی‌ها و استعدادهای خلاقانه ذاتی و درونی خود: بسیاری از افراد، متاسفانه به اشتباه و تحت تأثیر باورهای غلط اجتماعی یا تجربیات منفی گذشته، خود را فردی غیرخلاق، فاقد ایده و ناتوان از نوآوری می‌پندارند. این باور محدودکننده و مخرب، مانع از بروز و شکوفایی استعدادهای پنهان و بالقوه آن‌ها می‌شود. این باور غلط را با شجاعت به چالش بکشید، به خودتان و توانایی‌هایتان ایمان داشته باشید و به خودتان اجازه تجربه کردن، آزمودن، ریسک کردن و ابراز وجود خلاقانه بدهید. به یاد داشته باشید که هر انسانی از پتانسیل و ظرفیت منحصربه‌فرد خلاقیت برخوردار است.
روزمرگی کسالت‌بار، عادات ذهنی تکراری و فرسوده، تفکر قالبی و مقاومت ناخودآگاه در برابر تغییر و نوآوری: ذهن ما انسان‌ها به طور طبیعی تمایل به حرکت در مسیرهای آشنا، راحت، کم‌هزینه و قابل پیش‌بینی دارد و در برابر تغییر، ابهام و ناشناخته‌ها مقاومت نشان می‌دهد. برای تقویت خلاقیت روزمره، باید آگاهانه و با اراده سعی کنیم این الگوهای تکراری و گاه فرسوده ذهنی و رفتاری را بشکنیم، با مسائل، چالش‌ها و فرصت‌ها از دیدگاه‌های جدید، متفاوت، نامتعارف و حتی متضاد برخورد کنیم و از امتحان کردن راه‌های نو، آزمودن ایده‌های جسورانه و ورود به قلمروهای ناشناخته نهراسیم و آن را به عنوان یک ماجراجویی هیجان‌انگیز تلقی کنیم.
جرعه‌ای از حکمت هنرمندان: درس‌های جاودان برای تقویت خلاقیت روزمره
زندگی، منش، آثار و فرآیند خلاقانه هنرمندان بزرگ و نوابغ تاریخ، سرشار از آموزه‌ها، الهامات و راهکارهایی است که می‌توان از آن‌ها برای بیداری، پرورش و تقویت خلاقیت روزمره در تمامی جنبه‌ها و شئون زندگی بهره گرفت:
۱. هنر پرسشگری و مشاهده موشکافانه: گشودن پنجره‌های ذهن به روی جهان (میراث داوینچی)
لئوناردو داوینچی، نماد تمام‌عیار یک ذهن جامع‌الاطراف، کمال‌گرا، پرسشگر، جستجوگر، کنجکاو و خلاق، نه تنها یک نقاش، مجسمه‌ساز و معمار بی‌بدیل و جریان‌ساز، بلکه یک دانشمند، پژوهشگر، مخترع، مهندس، آناتومیست، گیاه‌شناس و حتی موسیقی‌دان بود. نیروی محرکه، سوخت اصلی و چشمه جوشان خلاقیت بی‌کران، شگفت‌انگیز و چندوجهی او، کنجکاوی سیری‌ناپذیر، عطش بی‌پایان و وصف‌ناپذیر برای دانستن، فهمیدن و کشف کردن، و همچنین توانایی خارق‌العاده، منحصربه‌فرد و مثال‌زدنی‌اش در مشاهده دقیق، عمیق، موشکافانه، صبورانه، چندبعدی و بدون پیش‌داوری جزئیات پدیده‌های دنیای اطرافش بود. او همواره، در همه حال و در مورد همه چیز، در حال پرسیدن سوالات بنیادین، چالش‌برانگیز، جسورانه و حتی به ظاهر ساده و کودکانه بود (مانند “چرا آسمان آبی رنگ است و نه سبز؟”، “چگونه یک پرنده کوچک می‌تواند در هوا پرواز کند، تعادل خود را حفظ نماید و مسیرش را پیدا کند؟”، “ساختار پیچیده و شگفت‌انگیز بدن انسان و سایر موجودات زنده چگونه است و چگونه کار می‌کند؟”)، مشاهدات دقیق، موشکافانه و بی‌نظیر خود را با دقت، وسواس، حوصله و ظرافت هنرمندانه‌ای در دفترچه‌های متعدد و حجیمش ثبت، ضبط و مصورسازی می‌کرد و همواره به دنبال کشف الگوها، روابط پنهان، قوانین حاکم بر طبیعت و انسان و همچنین یافتن راه‌حل‌های نوآورانه، هوشمندانه و کارآمد برای مشکلات و نیازهای زمانه خود بود. برای تقویت خلاقیت روزمره خود و جاری ساختن چشمه‌های نوآوری در زندگی‌تان، همچون داوینچی کبیر، کودک کنجکاو، پرسشگر، جستجوگر، بازیگوش و تجربه‌گرای درونتان را دوباره بیدار، فعال و رها کنید، سوالات جسورانه، متفاوت، چالش‌برانگیز و حتی به ظاهر ساده و کودکانه بپرسید، با نگاهی تازه، دقیق، عمیق، بدون پیش‌داوری و سرشار از شگفتی به محیط پیرامون خود (طبیعت بی‌کران، انسان‌های پیچیده، اشیاء ساده، پدیده‌های روزمره، روابط انسانی و اجتماعی) بنگرید و سعی کنید چیزهایی را کشف کنید، ببینید، بشنوید، لمس کنید، احساس کنید و درک نمایید که دیگران به سادگی، از سر عادت، با بی‌تفاوتی، با عجله یا با نگاهی سطحی و تکراری از کنارشان عبور می‌کنند یا آن‌ها را بدیهی، پیش پا افتاده، فاقد اهمیت و ارزش یا حتی خسته‌کننده و ملال‌آور می‌پندارند. این تغییر نگرش، سرآغاز تقویت خلاقیت روزمره است.
۲. شجاعت در هنجارشکنی و رقص با ابهام و عدم قطعیت (روح سرکش پیکاسو)
پابلو پیکاسو، با نوآوری‌های انقلابی، جسارت شگفت‌انگیز، مثال‌زدنی و گاه حیرت‌انگیز در به‌هم ریختن فرم‌های آشنا، پذیرفته‌شده و سنتی، و تغییر مداوم، بی‌باکانه، پیش‌بینی‌ناپذیر و گاه حیرت‌انگیز و حتی تکان‌دهنده سبک هنری خود، یکی از تأثیرگذارترین، جریان‌سازترین، نوآورترین و بحث‌برانگیزترین هنرمندان قرن بیستم و حتی کل تاریخ هنر غرب بود. او از به چالش کشیدن بی‌پروا و جسورانه قواعد مرسوم، هنجارشکنی‌های آگاهانه و هدفمند، و نگاه کردن به موضوعات، پدیده‌ها، انسان‌ها و حتی خود مفهوم هنر از زوایای کاملاً جدید، نامتعارف، پیش‌بینی‌نشده، چندوجهی و گاه متناقض و متضاد، هیچ هراس، ابا و تردیدی نداشت. یکی از درس‌های بسیار مهم، کاربردی، الهام‌بخش و راهگشا که می‌توان از منش، آثار و رویکرد هنری پیکاسو برای تقویت خلاقیت روزمره و نوآوری در زندگی آموخت، ضرورت انکارناپذیر، حیاتی و اجتناب‌ناپذیر پذیرش فعالانه و آغوش باز برای ابهام، عدم قطعیت، پیچیدگی، چندگانگی و حتی آشفتگی و هرج و مرج ظاهری به عنوان بخشی طبیعی، جدایی‌ناپذیر، گریزناپذیر و حتی سازنده، پویا و زاینده از فرآیند پیچیده و پر رمز و راز خلاقیت و مسیر پرفراز و نشیب و چالش‌برانگیز دستیابی به نوآوری و اصالت است. به جای جستجوی دائمی، وسواس‌گونه، اضطراب‌آور و گاه فلج‌کننده برای پاسخ‌های سریع، ساده، قطعی، روشن، از پیش تعیین‌شده و بدون ابهام، با احتمالات گوناگون، امکانات نامحدود، مسیرهای ناشناخته و ایده‌های به ظاهر بی‌ربط، نامعقول و دور از ذهن با شجاعت، جسارت، بازیگوشی، کنجکاوی و روحیه‌ای تجربه‌گرا و ماجراجو بازی کنید، و به ذهن و روان خود اجازه دهید تا در فضای بی‌کران و پر از شگفتی ناشناخته‌ها، مرزهای نامشخص، احتمالات بی‌پایان و امکانات نامحدود، آزادانه، بدون هیچگونه محدودیت، سانسور و ترس از قضاوت، پرواز کند، کاوش نماید و به کشف‌های جدید، اصیل، بدیع و منحصربه‌فرد نائل شود. این همان فرآیندی است که گاه از آن با عنوان “تخریب خلاق” یا “آشوب سازنده” یاد می‌شود و راه را برای نوآوری‌های بنیادین و تحولات شگرف هموار می‌سازد و هسته اصلی تقویت خلاقیت روزمره است.
راهبردهای عملی برای جاری ساختن خلاقیت در رودخانه زندگی روزانه
علاوه بر الهام گرفتن از منش، آثار و رویکرد هنرمندان بزرگ تاریخ، می‌توان با به‌کارگیری هوشمندانه و مستمر راهبردهای عملی، کاربردی و قابل اجرای زیر، خلاقیت را به عنصری فعال، پویا، جدایی‌ناپذیر و تأثیرگذار از زندگی روزمره و فعالیت‌های عادی و تکراری خود تبدیل کرد و از مزایا و برکات بی‌شمار و شگفت‌انگیز آن در جهت ارتقای کیفیت زندگی و دستیابی به رضایت و معنای بیشتر بهره‌مند شد:
ایجاد فضایی اختصاصی، امن و زمانی معین و منظم برای تفکر خلاق، بازیگوشی ذهنی و فعالیت‌های نوآورانه و الهام‌بخش: حتی اگر برنامه روزانه شما بسیار فشرده و پر از مشغله است، سعی کنید زمانی مشخص، معین و منظم در طول روز یا هفته را، هرچند کوتاه، محدود و فشرده (مثلاً ۱۵ تا ۳۰ دقیقه به صورت روزانه یا یک ساعت دو تا سه بار در هفته)، به فعالیت‌هایی اختصاص دهید که ذهن شما را از روزمرگی، فشارهای کاری، استرس‌های محیطی و الگوهای فکری و رفتاری تکراری و گاه فرسوده خارج کرده و به آن اجازه و فرصت پرواز، کاوش، بازیگوشی، تأمل و استراحت فعال می‌دهد. این می‌تواند شامل نوشتن آزاد، بدون سانسور و بدون هدف از پیش تعیین‌شده افکار، احساسات و ایده‌ها (Brain Dumping یا Free Writing)، نقاشی یا طراحی بدون هیچ الگو یا انتظار خاصی و صرفاً برای لذت بردن از فرآیند، گوش دادن فعال و متمرکز به موسیقی‌های جدید، متفاوت و الهام‌بخش از فرهنگ‌ها و سبک‌های گوناگون، حل معماها، پازل‌های فکری چالش‌برانگیز و بازی‌های استراتژیک، یا حتی پیاده‌روی آرام، متفکرانه و بدون عجله در طبیعت، پارک، یک محله جدید یا یک محیط آرام و الهام‌بخش باشد. مهم ایجاد یک وقفه آگاهانه در جریان سریع زندگی و اختصاص زمانی برای درون‌نگری و بازیابی انرژی خلاق است. این اقدامات به ظاهر ساده، نقش مهمی در تقویت خلاقیت روزمره دارند.
نتیجه‌گیری: خلاقیت، اکسیر حیات برای یک زندگی پویا، معنادار، سرشار از نوآوری و رضایت درونی
تقویت خلاقیت روزمره نه یک پروژه کوتاه‌مدت، مقطعی و با پایانی از پیش تعیین‌شده، بلکه یک سفر مستمر، پویا، چالش‌برانگیز، نیازمند صبر و حوصله و در عین حال بسیار لذت‌بخش، پاداش‌دهنده، انسان‌ساز و تعالی‌بخش است که با بیدار کردن و زنده نگه داشتن کنجکاوی ذاتی و کودکانه، پرورش هنر مشاهده دقیق، عمیق و چندوجهی، تمرین مداوم، آگاهانه، هدفمند و صبورانه، داشتن پشتکار، اراده و استقامت پولادین در برابر سختی‌ها، موانع و شکست‌های احتمالی، و همچنین شجاعت، جسارت و اصالت در بیان آزادانه و منحصربه‌فرد خود و ایده‌های نو آغاز می‌شود و با لذت بردن عمیق، آگاهانه و قدرشناسانه از فرآیند جذاب، پویا و شگفت‌انگیز خلق کردن، نوآوری، حل مسئله و ابراز وجود، و همچنین مشاهده، لمس و تجربه نتایج مثبت، سازنده و تأثیرگذار آن (هرچند کوچک، ساده، پیش پا افتاده و معمولی) در زندگی شخصی، حرفه‌ای، اجتماعی و حتی معنوی، به بار می‌نشیند و به زندگی ما عمق، معنا، پویایی، طراوت، شادی، رضایت و حس مفید بودن می‌بخشد. با الهام گرفتن از منش، آثار، رویکرد و حکمت جاودان هنرمندان بزرگ و نوابغ تاریخ بشریت و همچنین با به‌کارگیری هوشمندانه، خلاقانه و مستمر راهکارهای عملی، کاربردی و قابل اجرا، هر یک از ما می‌توانیم نیروی شگفت‌انگیز، انسان‌ساز، دگرگون‌کننده و زندگی‌بخش خلاقیت را در تمامی جنبه‌ها، شئون و لایه‌های پنهان و آشکار زندگی روزمره خود بیدار کرده، آن را با دقت، عشق، حوصله و پشتکار پرورش دهیم و از آن برای حل هوشمندانه، خلاقانه و مسئولانه مسائل و چالش‌های پیچیده فردی و جمعی، ابراز وجود اصیل، منحصربه‌فرد و تأثیرگذار، ایجاد زیبایی، نوآوری، معنا و تغییر مثبت در محیط اطراف و در نهایت، ساختن یک زندگی پربارتر، شادتر، موفق‌تر، معنادارتر، رضایت‌بخش‌تر و انسانی‌تر برای خود، اطرافیان، جامعه و حتی جهان بهره ببریم. این یکی از بزرگترین رسالت‌های ما در مسیر تقویت خلاقیت روزمره است.
سوالات متداول (FAQ) در مورد تقویت خلاقیت روزمره
۱. آیا خلاقیت یک ویژگی کاملاً ذاتی، موروثی و تغییرناپذیر است که یا در کسی وجود دارد یا ندارد، یا می‌توان آن را مانند هر مهارت و توانایی دیگری با تمرین، ممارست، آموزش و تغییر نگرش در خود آموخت، پرورش داد، تقویت کرد و به سطح بالایی از شکوفایی رساند؟
اگرچه بدون شک ممکن است برخی افراد با استعداد، گرایش، زمینه یا حتی ساختار مغزی طبیعی و ذاتی بیشتری به خلاقیت، نوآوری، تفکر واگرا و شکستن قالب‌های فکری و هنری به دنیا بیایند و این امر در آن‌ها از همان دوران حساس کودکی و نوجوانی به شکل مشهودتر، بارزتر و چشمگیرتری قابل مشاهده و تشخیص باشد، اما امروزه تقریباً تمامی روانشناسان برجسته، متخصصان پیشرو علوم شناختی، کارشناسان خبره و نوآور حوزه آموزش و پرورش و حتی بسیاری از رهبران موفق و الهام‌بخش کسب‌وکارهای خلاق و نوآور در سراسر جهان بر این باورند که خلاقیت بیشتر و پیشتر یک مهارت آموختنی، قابل پرورش، قابل توسعه، قابل تقویت و حتی قابل آموزش نظام‌مند است تا یک استعداد صرفاً ذاتی، ثابت، ایستا، تغییرناپذیر، غیرقابل اکتساب و محدود به عده‌ای خاص و برگزیده از نوابغ و هنرمندان. مانند هر مهارت پیچیده، چندوجهی و سطح بالای دیگری (مانند توانایی نواختن ماهرانه یک ساز موسیقی پیشرفته و دشوار، یادگیری روان و مسلط یک زبان خارجی جدید و کاملاً متفاوت، یا حتی کسب مهارت و استادی در یک رشته ورزشی تخصصی و رقابتی)، تقویت خلاقیت روزمره نیز با تمرین مداوم، آگاهانه، هدفمند، صبورانه و هوشمندانه، یادگیری تکنیک‌ها، روش‌ها، ابزارها و الگوهای فکری موثر و کاربردی، تغییر و اصلاح نگرش‌ها، باورهای محدودکننده، پیش‌داوری‌ها و الگوهای فکری قالبی و ناکارآمد، و همچنین قرار گرفتن آگاهانه و شجاعانه در محیط‌ها، موقعیت‌ها و چالش‌های جدید، ناشناخته، الهام‌بخش، حمایت‌گر، متنوع و سرشار از امکانات، امکان‌پذیر، دست‌یافتنی، بسیار ثمربخش و حتی ضروری و اجتناب‌ناپذیر است. همه ما انسان‌ها، صرف نظر از سن، جنسیت، نژاد، فرهنگ، تحصیلات، شغل، حرفه یا جایگاه اجتماعی، از پتانسیل، ظرفیت و استعداد عظیم، شگفت‌انگیز و منحصربه‌فرد خلاق بودن و نوآوری برخوردار هستیم؛ نکته مهم، اساسی، بنیادین و کلیدی این است که این پتانسیل بالقوه، ارزشمند و گران‌بها را در خود و دیگران (به خصوص کودکان و نوجوانان) شناسایی کرده، آن را جدی بگیریم، به آن بها و ارزش واقعی‌اش را بدهیم، و برای شکوفایی، رشد، بالندگی، تعالی و به فعلیت رساندن کامل و همه‌جانبه آن با صبر، حوصله، پشتکار، اشتیاق، عشق و برنامه‌ریزی دقیق و مستمر تلاش کنیم. این مسیر، مسیر تقویت خلاقیت روزمره است.
۲. چگونه می‌توانم در محیط کاری یا رشته تحصیلی خود که شاید به نظر ممکن است چندان خلاقانه، پویا، منعطف و هنری نباشد (مانند مشاغل بسیار روتین، تکراری، ساختاریافته و مبتنی بر قوانین و مقررات خشک اداری، رشته‌های مهندسی بسیار دقیق، محاسباتی و فنی، یا امور مالی، حسابداری و حسابرسی کاملاً مبتنی بر استانداردها و رویه‌های از پیش تعیین‌شده و غیرقابل تغییر)، خلاقیت خود را به بهترین و موثرترین شکل ممکن به کار بگیرم، آن را به طور ملموس و قابل مشاهده به دیگران (همکاران، مدیران، مشتریان، اساتید یا همکلاسی‌ها) نشان دهم و از مزایا و برکات بی‌شمار آن در جهت پیشرفت شغلی، موفقیت تحصیلی و رضایت شخصی بهره‌مند شوم؟
خلاقیت به هیچ وجه، شکل، عنوان یا قالبی تنها به هنر، رشته‌های هنری، مشاغل به اصطلاح “خلاق” یا افراد با تیپ شخصیتی خاص محدود و محصور نمی‌شود و این یک تصور کاملاً اشتباه، رایج، متاسفانه بسیار محدودکننده و حتی مخرب است. شما می‌توانید و باید در هر شغل، حرفه، رشته تحصیلی، مسئولیت و در هر محیط، سازمان و شرایطی که قرار دارید، خلاق باشید، از این توانایی بالقوه، ارزشمند و انسان‌ساز خود بهره ببرید، آن را پرورش دهید و آن را به دیگران نیز به شیوه‌ای موثر و سازنده نشان دهید. خلاقیت در محیط کار یا تحصیل می‌تواند به معنای یافتن راه‌حل‌های بهتر، هوشمندانه‌تر، کارآمدتر، سریع‌تر، ارزان‌تر، ساده‌تر، پایدارتر و نوآورانه‌تر برای مشکلات، چالش‌ها، موانع و مسائل موجود و پیش رو، بهینه‌سازی و ارتقای فرآیندها، رویه‌ها، سیستم‌ها و ساختارهای کاری یا تحصیلی، ارائه ایده‌های جدید، جسورانه، متفاوت، ساختارشکن و حتی به ظاهر ناممکن برای بهبود و توسعه محصولات، خدمات، روش‌های آموزشی، فرآیندهای سازمانی یا تجربیات مشتریان و ذینفعان، ایجاد یک محیط کاری یا تحصیلی مثبت‌تر، پویاتر، جذاب‌تر، الهام‌بخش‌تر، حمایت‌گر، یادگیرنده و مشارکتی‌تر، یا حتی برقراری ارتباط موثرتر، سازنده‌تر، همدلانه‌تر، متقاعدکننده‌تر و خلاقانه‌تر با همکاران، مدیران، زیردستان، مشتریان، مراجعین، یا اساتید، همکلاسی‌ها، دانشجویان و سایر افراد مرتبط باشد. به جای پذیرش منفعلانه، بدون چون و چرا، از سر عادت و بدون هیچگونه تفکر انتقادی وضع موجود و انجام کارها، وظایف و مسئولیت‌ها به شیوه همیشگی، تکراری، سنتی و شاید ناکارآمد، فرسوده و منسوخ، همواره به دنبال یافتن راه‌ها، روش‌ها، ابزارها، تکنیک‌ها و الگوهای جدیدی برای بهتر، سریع‌تر، ارزان‌تر، متفاوت‌تر، باکیفیت‌تر، معنادارتر یا انسانی‌تر انجام دادن کارها و دستیابی به نتایج مطلوب‌تر، پایدارتر و تأثیرگذارتر باشید و از پرسیدن سوالات بنیادین، چالش‌برانگیز، کنجکاوانه، جسورانه و گاه ساختارشکن مانند “چرا ما این کار، وظیفه یا مسئولیت را به این شیوه خاص، تکراری و شاید ناکارآمد انجام می‌دهیم و آیا راه یا روش بهتر، موثرتر، کارآمدتر، خلاقانه‌تر یا انسانی‌تری برای انجام آن و دستیابی به نتایج مطلوب‌تر وجود ندارد؟” و “چگونه می‌توان این فرآیند، محصول، خدمت، سیستم، ساختار یا نتیجه را به شکل قابل توجه، ملموس، پایدار و همه‌جانبه بهبود بخشید، ارتقا داد و متحول کرد؟” نهراسید و آن را بخشی جدایی‌ناپذیر، ضروری و ارزشمند از وظیفه حرفه‌ای، مسئولیت اجتماعی و حتی رسالت انسانی خود بدانید. این رویکرد پرسشگرانه، کنجکاوانه، نوآورانه، عمل‌گرایانه، مسئولانه و بهبود مستمر، به تقویت خلاقیت روزمره شما در هر محیط، شرایط و جایگاهی کمک شایانی خواهد کرد و شما را به فردی تأثیرگذار، ارزشمند، پیشرو و الهام‌بخش در سازمان، جامعه و حتی زندگی شخصی خود تبدیل خواهد نمود.
منبع: پرداد خبر
